Σταθμοί στην ιστορία μας
Το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ ιδρύθηκε στα τέλη του 2013. Η πρώτη του εμφάνιση στον δημόσιο χώρο έγινε τον Μάρτιο του 2014 στην Αθήνα στο πλαίσιο της ημερίδας «Βιβλία και μικρά παιδιά: η δυναμική μιας σχέσης», η οποία οργανώθηκε με τη συνεργασία του Δημοτικού Βρεφοκομείου Αθηνών και του Επιστημονικού Συλλόγου Μέριμνας Παιδιού και Εφήβου (ΣΥΜΕΠΕ). Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους το Σωματείο οργάνωσε ημερίδα με αντίστοιχη θεματική στη Θεσσαλονίκη με τη συνεργασία του ΣΥΜΕΠΕ και της Διεύθυνσης Βιβλιοθηκών και Μουσείων του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στις δύο ημερίδες, που τις παρακολούθησαν περισσότερα από 700 άτομα, παρουσιάστηκε η τεκμηρίωση για τα πολλαπλά οφέλη που έχει για το μικρό παιδί η πρώιμη και συστηματική επαφή του με το βιβλίο και αναδείχθηκε η αναγκαιότητα παρεμβάσεων για την ένταξη της ανάγνωσης στην καθημερινότητα των παιδιών από τους πρώτους μήνες της ζωής τους.
Φυσική συνέχεια του διαλόγου που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο των δύο ημερίδων, αποτέλεσε η συνεργασία με την Αντιδήμαρχο για το Παιδί του Δήμου Αθηναίων Μαρία Ηλιοπούλου, για τη δημιουργία βιβλιοθήκης που να απευθύνεται στα πολύ μικρά παιδιά και στις οικογένειές τους. Η πρόταση για τη δημιουργία της Βρεφικής – Νηπιακής Βιβλιοθήκης κατατέθηκε τον Οκτώβριο του 2014 και η Βιβλιοθήκη ξεκίνησε τη λειτουργία της τον Φεβρουάριο του 2016. Το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ συμμετείχε ενεργά σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού και της προετοιμασίας της, ενώ συνέχισε να στηρίζει τη λειτουργία της σε σταθερή και εθελοντική βάση μέχρι και τον Μάιο του 2022, έχοντας συνάψει συμφωνητικό συνεργασίας με τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού & Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ), στη δικαιοδοσία του οποίου ανήκει η βιβλιοθήκη.
Τον Μάρτιο του 2017, όταν η Βρεφική-Νηπιακή Βιβλιοθήκη είχε πλέον βρει το βηματισμό της, το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ ξεκίνησε την υλοποίηση κύκλων αναγνώσεων για μικρές ομάδες παιδιών 12-18, 19-24 και 25-36 μηνών με γενικό τίτλο «Διαβάζοντας, μεγαλώνουν!» Το πρόγραμμα περιλάμβανε μεγαλόφωνη ανάγνωση βιβλίων και τραγούδια, καθώς και ενημέρωση των γονιών για τα είδη των βιβλίων που είναι κατάλληλα για την κάθε ηλικιακή ομάδα. Μέχρι τις αρχές του 2020 είχαν ολοκληρωθεί έξι κύκλοι αναγνώσεων στη Βρεφική–Νηπιακή Βιβλιοθήκη και ένας κύκλος στην Παιδική Βιβλιοθήκη «Μίμης Βασιλόπουλος» του Δήμου Χαλανδρίου, ενώ τον Δεκέμβριο του 2019 ξεκίνησε κύκλος αναγνώσεων στη Θεσσαλονίκη, στον χώρο του Παιδικού Μουσείου.
Η γνώση που αποκόμισε το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ από τον σχεδιασμό, την προετοιμασία και τη λειτουργία της Βρεφικής–Νηπιακής Βιβλιοθήκης, καθώς και από την πραγματοποίηση των κύκλων αναγνώσεων για τα πολύ μικρά παιδιά, αξιοποιείται σε επιστημονικό και ερευνητικό επίπεδο, αλλά και για την υποστήριξη φορέων που ενδιαφέρονται να διαμορφώσουν χώρους και να αναπτύξουν συλλογές και προγράμματα για τα βρέφη και τα νήπια. Στο πλαίσιο αυτό, το Σωματείο στήριξε τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Έδεσσας, καθώς και τον Οργανισμό Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Προστασίας, Πολιτισμού & Αθλητισμού του Δήμου Φιλοθέης – Ψυχικού (ΟΚΑΠΑ), συγκροτώντας καταλόγους βιβλίων για την ανάπτυξη δανειστικών συλλογών στους χώρους τους, ενώ συμμετείχε στην επιμόρφωση του προσωπικού των βρεφονηπιακών σταθμών του ΟΚΑΠΑ.
Η ευαισθητοποίηση και η επιμόρφωση των επαγγελματιών που προσφέρουν υπηρεσίες υγείας στα παιδιά και τις οικογένειές τους, αποτελεί ένα από τα βασικά πεδία δραστηριοποίησης του ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ, καθώς ο ρόλος τους στην ενημέρωση των γονιών είναι καταλυτικός. Τον Φεβρουάριο του 2015 το Σωματείο οργάνωσε επιμορφωτικό σεμινάριο για επαγγελματίες υγείας με θέμα «Το βιβλίο στη ζωή του παιδιού από τους πρώτους μήνες», το οποίο παρακολούθησαν 22 παιδίατροι και 4 επισκέπτες υγείας. Ακολούθησαν δύο επιμορφωτικά σεμινάρια για επισκέπτες υγείας με τίτλο «Το βιβλίο στη ζωή του παιδιού από τους πρώτους μήνες: η συμβολή του επισκέπτη υγείας»: το πρώτο έγινε τον Μάιο του 2017 στην Αθήνα, ενώ το δεύτερο πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη τον Μάρτιο του 2018. Τα σεμινάρια παρακολούθησαν συνολικά 52 επισκέπτριες υγείας και τα πρώτα αποτελέσματα από τις παρεμβάσεις για την προώθηση της ανάγνωσης που γίνονται στο πλαίσιο δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας έχουν ήδη παρουσιαστεί σε επιστημονικές διοργανώσεις. Τον Ιούλιο του 2021 πραγματοποιήθηκε νέο επιμορφωτικό σεμινάριο (webinar) για επισκέπτες υγείας με τίτλο «Η προώθηση της ανάγνωσης στην οικογένεια από τους πρώτους μήνες ζωής του παιδιού». To σεμινάριο οργανώθηκε με τη συνεργασία του Εργαστηρίου Υγιεινής & Επιδημιολογίας του Τμήματος Δημόσιας & Κοινοτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και το παρακολούθησαν 51 επισκέπτριες υγείας.
Αποτέλεσμα της δυναμικής που αναπτύχθηκε στα σεμινάρια των επισκεπτών υγείας αποτελεί και η πρώτη ολοκληρωμένη παρέμβαση του ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ στην ελληνική περιφέρεια, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Έδεσσα τον Μάρτιο του 2019. Η παρέμβαση είχε ως στόχο την προώθηση της ανάγνωσης στις οικογένειες με πολύ μικρά παιδιά και περιλάμβανε: α) την πραγματοποίηση εκδήλωσης με τη συνεργασία της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης και του Τμήματος Επισκεπτριών Υγείας του Νοσοκομείου, β) την πραγματοποίηση συνάντησης εργασίας με επισκέπτριες υγείας που εργάζονται στην ευρύτερη περιοχή, γ) τη συμβουλευτική υποστήριξη του προσωπικού της Βιβλιοθήκης για την ανάπτυξη συλλογής και υπηρεσιών για τα παιδιά 0-5 ετών, δ) την πραγματοποίηση ανάγνωσης για παιδιά 18-24 μηνών στη Βιβλιοθήκη, ε) τη δωρεά βιβλίων στο Ιατρείο Εμβολίων & Παρακολούθησης της Υγείας των Παιδιών για χρήση στο πλαίσιο των τακτικών ελέγχων ανάπτυξης των παιδιών και στ) τη δωρεά βιβλίων για την ενίσχυση της δανειστικής βιβλιοθήκης της Παιδιατρικής Κλινικής για τα παιδιά που νοσηλεύονται.
Θεωρώντας ότι η δημιουργία ενός δικτύου σύγχρονων βιβλιοθηκών με καταρτισμένο προσωπικό, καλύτερο εξοπλισμό, μεγαλύτερο προϋπολογισμό και πλουσιότερες συλλογές, αποτελεί προϋπόθεση για οποιαδήποτε προσπάθεια ενίσχυσης του ενδιαφέροντος των παιδιών για το βιβλίο, τον Νοέμβριο του 2017 το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ εντάχθηκε στην Οργανωτική Επιτροπή Ενίσχυσης Βιβλιοθηκών και συμμετέχει στη διοργάνωση των ετήσιων επιμορφωτικών της εκδηλώσεων με προσκεκλημένους από τη διεθνή βιβλιοθηκονομική κοινότητα.
Τον Απρίλιο του 2018, το Σωματείο εντάχθηκε στο ευρωπαϊκό δίκτυο EURead και το 2019 συμμετείχε στην πρώτη πανευρωπαϊκή καμπάνια του Δικτύου οργανώνοντας την εκδήλωση «Διαβάζουμε παρέα!» για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Γραμματισμού. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2019 στο Πάρκο για το Παιδί & τον Πολιτισμό και περιλάμβανε μεγαλόφωνες αναγνώσεις παιδικών βιβλίων σε 10 γλώσσες, καθώς και χαριστικό παζάρι με βιβλία για όλα τα παιδιά. Η εκδήλωση «Διαβάζουμε παρέα!» οργανώθηκε για δεύτερη φορά στις 11 Σεπτεμβρίου 2021 και έκτοτε πραγματοποιείται κάθε χρόνο.
Τον Δεκέμβριο του 2022 το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ και το Goethe-Institut Athen οργάνωσαν διημερίδα με θέμα "Βιβλία και ανάγνωση στην πρώτη παιδική ηλικία". Η εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού και ήταν αφιερωμένη στη μνήμη της Σοφίας Γαβριηλίδου, Καθηγήτριας Συγκριτικής Παιδικής Λογοτεχνίας στο Α.Π.Θ. Στη διημερίδα συμμετείχαν ομιλητές από την Ελλάδα, την Γερμανία, την Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Η.Π.Α.
Από τον Μάρτιο του 2023 έως τον Ιούνιο του 2024 το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ υλοποίησε πιλοτικό πρόγραμμα παρεμβάσεων για την προώθηση της ανάγνωσης σε 12 δημόσιες μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας της Αττικής. Το πρόγραμμα τελούσε υπό την αιγίδα και πραγματοποιήθηκε με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.
Τον Ιούνιο του 2024 το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ οργάνωσε στην Αθήνα την ετήσια Γενική Συνέλευση του EURead. Οι εργασίες της Συνέλευσης ολοκληρώθηκαν με την εκδήλωση "Γραμματισμός και Δημοκρατία στην εποχή της τεχνολογίας και της πληροφορίας: δεδομένα, προκλήσεις, στρατηγικές" που οργανώθηκε με την συνεργασία του EURead και του Goethe-Institut Athen.
Το 2022, το 2023 και το 2024 το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ ήταν υποψήφιο για το Astrid Lindgren Memorial Award. Η πρόταση για την υποψηφιότητά του κατατέθηκε από το Τμήμα Παιδικών και Εφηβικών Βιβλιοθηκών της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ενώσεων Βιβλιοθηκών (IFLA Section Libraries for Children and Young Adults).